Chợ nổi Cái Răng văn hóa sông nước của đất Tây Đô

Bình minh trên sông Hậu

Chợ Cái Răng cách bến Ninh Kiều tại Cần Thơ khoảng 5km, tầm 30 phút đi bằng thuyền, thường họp khá sớm,từ lúc mờ sáng và đến khoảng 8, 9 giờ thì vãn. Đứng trên cầu Cái Răng nhìn xuống phía Nam sông Cần Thơ, chợ Cái Răng nhóm họp dài hơn nửa cây số, có chỗ phình ra gần hết mặt sông, trông như những mâm hoa trái khổng lồ đủ các sắc màu rực rỡ trong nắng sớm trên sông Cần Thơ. Đây cũng là chợ đầu mối chuyên mua bán sỉ các loại trái cây, nông sản của vùng. Tương lai chợ nổi Cái Răng sẽ trở thành chợ trung tâm tự sản tự tiêu lớn nhất vùng.

Hàng hóa tập trung ở đây với số lượng lớn. Nếu như dân địa phương và các vùng lân cận thường sử dụng các ghe, xuồng trung bình đưa các mặt hàng nông sản đến đây tiêu thụ thì những ghe lớn là của các thương lái thu mua trái cây tỏa đi khắp nơi, sang tận Campuchia và Trung Quốc. Chợ không hoạt động và hoạt động rất ít vào các ngày Tết Âm Lịch (mồng 1 và mồng 2 Tết, Tết Đoan Ngọ (mồng 5/5 âm lịch).

Trái cây và nông sản của vùng

Nét riêng của các thuyền là trên mỗi thuyền có một vài cây sào, trên đó treo lủng lẳng các loại sản phẩm mà mình muốn bán. Cho nên khách hàng chỉ cần nhìn vào cây sào đó là có thể biết trên thuyền, ghe đó đang bán thứ gì, người ta gọi cây này là 'cây bẹo.

Cũng bởi cách chào hàng đặc biệt như vậy mà chợ nổi không có tiếng mời chào như các chợ trên bờ, mà nếu có rao thì tiếng sóng, tiếng máy nổ của ghe thuyền cũng làm át đi mất. Ngồi trên xuồng chèo, xuồng máy để đi chợ nổi chỉ cần nhìn 'cây bẹo hàng' từ xa là có thể cập đúng thuyền hàng cần mua. Trên bờ có hàng gì thì chợ nổi cũng có từng ấy món, không thiếu thứ gì. Chẳng hạn như bán cam thì người ta treo lên vài quả cam; bán xoài thì treo vài trái xoài; bán chuối thì treo nải chuối, bán mía thì dựng lên bó mía...

Cây bẹo treo mặt hàng có bán

Tuy người dân 'treo gì bán đó' thông qua những cây bẹo, nhưng có 3 trường hợp ngoại lệ sau:

Là quần áo. Cư dân chợ nổi thường sinh sống và sinh hoạt ngay trên thuyền, vì thế, quần áo họ thường phơi cả trên thuyền, do đó 'mặt hàng' này họ không bán. Nhiều gia đình với nhiều thế hệ chung sống trên cùng một chiếc ghe. Nó như một 'căn hộ di động' trên sông nước với những chậu hoa kiểng, các loài vật nuôi, các tiện nghi đầy đủ như tv màu, đầu dĩa, dàn âm thanh... có cả xe gắn máy đậu trên ghe.

Là các thuyền bán hàng ăn uống và nước giải khát. Những thứ này không thể treo lên được. Do nhu cầu của người đi chợ nên không chỉ có các xuồng trái cây, nông sản phẩm mà còn có nhiều loại dịch vụ khác: phở, hủ tiếu, cà phê, quán nhậu nổi... Nhiều khi còn có thể bắt gặp cả những cửa hàng bán đồ điện thoại di động, điện tử hay thậm chí là một hàng sửa chữa xe máy nổi trên sông.

Treo lá dừa khô để bán thuyền

Người dân nếu muốn bán ghe thuyền của họ thường sẽ treo lên thuyền một cây sào, trên đó có gắn một miếng lá dừa.

Giao hàng kiểu chợ nổi

Đi chợ nổi Cái Răng thú vị nhất là thỉnh thoảng bắt gặp hình thức giao hàng độc đáo của dân thương hồ: người bán đứng trên ghe lớn giao hàng gieo từng cặp thơm hoặc cặp dưa, cặp thanh long... cho người mua dưới thuyền nhỏ đưa hai tay bắt lấy, từng cặp nhịp nhàng trông rất điệu nghệ và không hề sơ suất, không bao giờ để rơi hàng.

Không chỉ lưu giữ nét đẹp văn hóa vùng sông nước có từ xa xưa, ngày nay chợ nổi Cái Răng còn là một điểm du lịch hấp dẫn mà du khách, đặc biệt là du khách nước ngoài rất thích khám phá và trải nghiệm. Họ tỏ ra rất hiếu kì và thích thú trước vẻ đẹp của khung cảnh và con người miền đất Tây Đô. Chợ nổi Cái Răng không chỉ mở ra tiềm năng về kinh tế, tạo công ăn việc làm cho bà con sống quanh sông mà còn có nhiều cơ hội để phát huy thế mạnh du lịch của vùng